Name: Steenkool
Uploaded: 2009-09-13T22:00:00+02:00
Duration: 2 min 59 s
Description: Door steenkool te verbanden krijg je energie, die je kunt omzetten in elektriciteit. Maar de CO2-uitstoot die dit veroorzaakt is slecht voor het klimaat.

Klas 1/2/3

Dit steenkool wordt ergens op de wereld diep uit de grond gehaald. En hier wordt het gebruikt om energie op te wekken. Alle steenkool wordt vervoerd naar een hele grote oven, dat noemen ze hier een ketel. In de wand van de ketel zitten buizen, en daar wordt water door vervoerd. Die ketel is zo heet dat het water zo verandert in stoom. 
De kracht van de stoom is zo groot dat een heel groot rad in beweging wordt gebracht, net als het wiel van je fiets. Die geeft energie aan de dynamo en die geeft elektriciteit aan de lamp. Maar hier wordt veel meer elektriciteit opgewekt en gebruikt in de huizen verderop. Een van de oudste en bekendste energiebronnen is steenkool. Dat is lang geleden ontstaan. Er was ooit een mega tropisch bos, vol met planten en bomen die groeiden en bloeiden en op den duur natuurlijk dood gingen.
Al die dode planten en bomen vielen op elkaar en vormden een dik moeras van plantenresten. En die laag werd steeds dikker. Miljoenen jaren later spoelde daar zand overheen, later klei en daarna weer zand. De dode plantenresten werden steeds meer samengeperst. Door de toenemende druk zijn de plantenresten versteend en dat noemen we steenkool. 
Steenkool is een fossiele brandstof, net als aardgas en aardolie. En ook die zijn lang, lang geleden ontstaan, uit de resten van planten en dieren. Door die te verbranden kun je energie opwekken. Alleen, dan ontstaat er wel veel rook en dat zit vol met roetdeeltjes en CO2. Te veel, want door al die CO2 verandert het klimaat en wordt het warmer op aarde. Tja, we kunnen het natuurlijk wel iets rustiger aan doen.

Om te koken, je huis warm te houden en een warme douche te krijgen, zijn brandstoffen nodig. Lang worden hout en turf gebruikt om vuur mee te maken. In de 19e eeuw wordt dit grotendeels vervangen door steenkool en in 1959 komt daar aardgas bij. Dit zijn allemaal fossiele brandstoffen. Brandstoffen die erg vervuilend blijken voor het milieu. 

Quiz over fossiele brandstoffen

Wat weet jij over kolen en gas?

Vijftig jaar geleden sloot in Limburg een ondergronds industrieterrein. Groter dan een stad, tot wel een kilometer diep. Duizenden mijnwerkers wonnen daar onder de grond in de smalste gangetjes onze kolen.
In deze special duik je in die Limburgse kolenwereld.

De laatste steenkoolmijnen

Geen zwart goud meer uit de Limburgse steenkoolmijnen

De laatste steenkool

Quiz stof daalt

De Limburgse mijnen zijn in de vorige eeuw ontzettend belangrijk geweest voor Nederland. De steenkool die er naar boven werd gehaald verwarmde onze huizen. Tot 1974, toen de laatste wagon met steenkool naar boven kwam en tienduizenden mijnwerkers op straat stonden. Klik op de afbeelding om jouw kennis van de Limburgse mijnen te testen. 

Quiz over steenkool uit Limburg

Wat weet jij van de Limburgse mijnen?

Steenkool

Fossiele brandstoffen

Speel de quiz over kolen en gas

Korte, krachtige en boeiende afleveringen over aardrijkskunde onderwerpen.

Geoclips

GeoClips

Door steenkool te verbanden krijg je energie, die je kunt omzetten in elektriciteit. Maar de CO2-uitstoot die dit veroorzaakt is slecht voor het klimaat.

Milieu en klimaat

Een fossiele brandstof

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.